Aiet-bastard
Allium ursinum
Amaryllidaceae Alliaceae
Noms en français : Ail des ours, Ail des bois.
Descripcioun :L'aiet-bastard trachis dins li faio e li blachiero umido. S'apren à-n-acò que se vèi quàsi pas en Prouvènço, en deforo di relarg mountagnous. Se recounèis à si làrgi fueio pourtado pèr un pecou, e à si flour blanco coume lou la e un pau grando (fin qu'à 1,5 cm).
Usanço :"- Se vesias, nous disié lou Jóuse, soun pas marrit aquélis aiet. Tenès, tastas. - Verai ! soun bon. Hòu ! pourrias faire l'aiòli". ("En Mountagno", op.cit p. 72)Èi l'aiet fèr lou mai manja en Éuropo e acò desempièi lou neoulitique. Poudès acampa li fueio, li flour, li boutoun, li jóuini fru e li veno. S'adoubon de proun de biais, en ensalado, cue... A peréu li mémi prouprieta que l'aiet cultiva (vèire çai-souto), èi peréu riche en vitamine C e fai meigri.
Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Faio
- Blachiero
- Ribiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium ursinum L., 1753
Gauche-fèr
Calendula arvensis
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Soucit-bastard, Soucit-fèr, Soucit-sóuvage.
Noms en français : Souci des champs, Souci sauvage.
Descripcioun :Lou gauche-fèr se vèi proun dins li champ,li vigno e li terro faturado mounte flouris d'abriéu à la fin de l'autouno. A uno odour forto, si fueio soun bourrihudo e tiron un pau sus lou gris.
Usanço :Li flour e li fueio, culido fresco vo seco, rintron dins de preparacioun de tenchuro e de maceracioun forço recouneigudo pèr sougna la pèu (picaduro, plago, variço, estorso...) e touto meno d'enflamacioun. Poudès n'en faire de tisano que soun bono contro li fèbre. Ei peréu un bon antispasmoudi. Avès de l'acampa lou matin d'uno bello journado. Poudès n'en apoundre dins vòstis ensalado pèr n'en douna de bèlli coulour.
Port : Erbo
Taio : 5 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Calendula
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Calenduleae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
Autouno - Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Óutobre à mai
Liò : Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Calendula arvensis L., 1763